Teknolojiye yenik düşün ve unutulmak üzere olan Çulhacılık el sanatı Haliliye Belediyesi'nin girişimleri ile coğrafi işaret alıyor.
Şanlıurfa'da eskiden neredeyse her evde bir ustası bulunan ancak şuan sadece tek bir ustası kalan "Çulhacılık" Haliliye Belediye Başkanı Mehmet Canpolat sayesinde yeniden hayat buluyor. Kentin son çulha ustası Mehmet Karataş'ın belediye bünyesinde atölye kurarak çulha üretmesini sağlayan ve mesleği nesilden nesile katarmayı amaçlayan Başkan Canpolat coğrafi işaret belgesi için de gerekli belgelerin hazırlanarak Türk Patent ve Marka Kurumuna başvuruda bulunulması talimatını verdi. Belediye 2020 yılının son aylarında kuruma başvuru yaptı.
ÇULHACILIK ULUSAL BASININ GÜNDEMİNDE
Son olarak CNN Türk'te Duygu Kaya’nın sunduğu, Hakan Çelik’in konuk olduğu programda çulhacılığın coğrafi işaret alacağı gündeme getirildi. Başkan Canpolat tarafından gönderilen çulhayı ekranlara taşıyan sunucu Kaya ‘Çulha’ için coğrafi işaret belgesi alınacağını bir kez daha duyurdu. Sunucu Kaya, "Bu tarihi değerleri korumak, o miraslara sahip çıkmanın çok kıymetli olduğunu düşünüyorum" dedi.
BAŞKAN CANPOLAT: İŞARET BELGESİ ALIYORUZ
Başkan Canpolat da twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “ Unutulmaya yüz tutmuş meslekleri yaşatmaya kararlıyız. Bu bağlamda Çulha için coğrafi işaret belgesi alıyoruz” ifadelerine yer verdi.
Çulhacılık (Bez Oymacılığı)
Yün ipliği, pamuk ipliği ve floş’un kamçılı tezgâhının tek ayakla çalışan çeşidi olan “cakarlı” ve 2-4 ayakla çalışan çeşidi olan “çekmeli” tezgâhlarda dokunarak “Yamşah” (“Neçek”-“Çefiye”) ve “Puşu” gibi baş örtüsü, “Ehram” gibi kadın boy örtüsü haline getirilmesi sanatına Urfa’da “Cülhacılık” denilmektedir.
1650 yıllarında Urfa’yı ziyaret eden Evliya Çelebi, Urfa’da pamuk ipliğinden kapı gibi sağlam bez dokunduğunu, bunun Musul bezinden daha güzel ve temiz olduğunu söylemektedir. Evliya Çelebi’nin sözünü ettiği bu bez, Urfalılar’ın “Kâhke Bezi” dedikleri bez olmalıdır.
1883 tarihli Halep Vilâyet Salnâmesi’nde Urfa’da 221 adet kumaş tezgâhının varlığından söz edilmiş olması dokumacılığın bu ilde çok önemli bir sektör olduğunu vurgulamaktadır.
Günümüzde mesleğin sadece bir ustası bulunmaktadır.
YORUMLAR